Δράσεις του Προγράμματος

Ως γενικοί στόχοι των Δράσεων του προγράμματος, που βοήθησαν ουσιαστικά στην επίτευξη του βασικού του σκοπού, διακρίθηκαν οι ακόλουθοι:

• Η αύξηση των παιδιών Ρομά που εγγράφονται στο σχολείο (κυρίως στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό)
• Η αύξηση του προσδοκώμενου χρόνου παραμονής στο σχολείο (μείωση της σχολικής διαρροής κυρίως στα πρώτα χρόνια φοίτησης, δηλαδή στο Δημοτικό).
• Η αύξηση του αριθμού των παιδιών Ρομά που μεταβαίνουν από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
• Η αύξηση του αριθμού των παιδιών ρόμικης καταγωγής που ολοκληρώνουν την Υποχρεωτική Εκπαίδευση.
• H ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των ρομά γονέων προκειμένου να πεισθούν να διευκολύνουν και να υποστηρίξουν την εγγραφή και την παραμονή των παιδιών τους στο σχολείο.
• Η βελτίωση των συνθηκών αποδοχής των παιδιών ρόμικης καταγωγής από την διοίκηση της εκπαίδευσης, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες.

Οι παραπάνω γενικοί στόχοι των Δράσεων είναι ουσιαστικά ίδιοι καθόλη τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος.

Επομένως η επίτευξη των στόχων και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων του Έργου θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν ασφαλώς μέσα από την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και συστηματικού σχεδίου παρεμβάσεων και δράσεων.

Αναφορικά επομένως με τις παρεμβάσεις στις σχολικές μονάδες ο προγραμματισμός περιλαμβάνει δράσεις που σχετίζονται με τη δημιουργία των προϋποθέσεων που ευνοούν τη βελτίωση των συνθηκών ένταξης και παραμονής των παιδιών Ρομά στο Σχολείο, μια επιδίωξη που προσπαθήσαμε να εκφραστεί κυρίως μέσα από την ενθάρρυνση των παιδιών ρόμικης καταγωγής και κυρίως των οικογενειών τους, αρχικά, να εγγραφούν στο σχολείο και στη συνέχεια να παραμείνουν σε αυτό, υποστηρίζοντας αφενός μεν την σχολική ένταξη των παιδιών και την τακτική φοίτηση τους με στόχο την αποφυγή διαρροής, αφετέρου δε τη διασφάλιση της αποδοχής των παιδιών από το σύνολο των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας και την εξάλειψη του σχολικού και κοινωνικού αποκλεισμού τους. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε βεβαίως ότι η εκπαίδευση της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας υπερκαθορίζεται από εκρηκτικές προβληματικές καταστάσεις σε άλλους κύριους τομείς: στέγαση, υγεία και υγιεινή, εργασία αλλά και γλωσσική ετερότητα. Βασική παραδοχή των συνεργατών του Προγράμματος, για την δομή των Δράσεων του Έργου στο μέχρι τώρα διάστημά υλοποίησης του προγράμματος ήταν, είναι και θα συνεχίσει να είναι η ένταξη των παιδιών ρόμικης καταγωγής στο επίσημο σχολείο και όχι σε ξεχωριστό «προθάλαμο», ειδικά για παιδιά με ρόμικη καταγωγή.

Συγκεκριμένα, οι δράσεις του Προγράμματος είναι εννέα και αφορούν:

ΔΡΑΣΗ 1

Ενίσχυση της πρόσβασης και φοίτησης στην προσχολική αγωγή, για την ενθάρρυνση της πρόσβασης των παιδιών Ρομά που βρίσκονται σε νηπιακή ηλικία στην προσχολική αγωγή, για το σχεδιασμό δράσεων ενθάρρυνσης των γονέων Ρομά για την συμμετοχή των παιδιών τους στο νηπιαγωγείο,για την εγγραφή των νηπίων καθώς και για ζητήματα που σχετίζονταν με την εγγραφή αυτών όπως είναι ο εμβολιασμός των μικρών μαθητών Ρομά.

ΔΡΑΣΗ 2

Ενδοσχολικές παρεμβάσεις για την σχολική ένταξη και την υποστήριξη της τακτικής φοίτησης, οι οποίες επικεντρώνονται στην άμεση και εύκολη πρόσβαση στο σχολείο με προγράμματα ενθάρρυνσης και ευαισθητοποίησης και με την παράλληλη γλωσσική και μαθησιακή υποστήριξη των μαθητών Ρομά εντός κι εκτός του ωρολογίου προγράμματος.

Οι επιμέρους Υποδράσεις αφορούν επίσης:

• στη λειτουργία δύο πολύ σημαντικών θεσμών υποστήριξης, των Τάξεων Υποδοχής και των Φροντιστηριακών Τμημάτων, και γενικότερα της ενισχυτικής διδασκαλίας, όπου παρέχεται εξατομικευμένη υποστηρικτική διδασκαλία για την κάλυψη των γνωστικών κενών των παιδιών, καθώς και για την υποστήριξη των τμημάτων αυτών με υλικό, παιδαγωγική καθοδήγηση και επιμόρφωση,
• την οργάνωση θερινών τμημάτων για την ομαλή μετάβαση των παιδιών από το δημοτικό στο γυμνάσιο,
• την υλοποίηση Προγράμματος Συνεργατικής διδασκαλίας με σημείο αναφοράς κάποιες σχολικές μονάδες,
• την λειτουργία ΕΔΑΜ,
• την διευκόλυνση της μεταφοράς των παιδιών στα σχολεία.

ΔΡΑΣΗ 3

Ενίσχυση της πρόσβασης στα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων και στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, με τη συνδρομή κοινωνικών λειτουργών και διαμεσολαβητών, οι οποίοι καλούνται να διερευνήσουν και να εντοπίσουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών Ρομά και των μελών των οικογενειών τους και να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή τους σε Προγράμματα αλφαβητισμού. Σχετικά, με τα μέτρα του Προγράμματος για την εύρεση εργασίας για τους ενήλικες με Ρόμικη προέλευση περιλαμβάνονται: η ενίσχυση της πρόσβασης και φοίτησης των ενηλίκων στις δομές και τα προγράμματα που έχουν διαμορφωθεί για το σκοπό αυτό. Ειδικότερα, προωθείται η ενθάρρυνση της συμμετοχής των ενηλίκων σε προγράμματα αλφαβητισμού των ΚΕΕ, η εγγραφή και φοίτησή τους στα ΣΔΕ, καθώς και η διευκόλυνση πρόσβασής τους σε αυτά. Επιπρόσθετα, περιλαμβάνεται η δημιουργία τμημάτων Σχολών Γονέων που αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση και εξοικείωση των γονέων με την αξία και το περιβάλλον του σχολείου καθώς και στην εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης των ιδίων.

ΔΡΑΣΗ 4

Επιμορφωτική υποστήριξη των εκπαιδευτικών, η οποία στοχεύει στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών αλλά και την συστηματική επιμορφωτική υποστήριξή τους και συμβάλλει στην άμεση υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας, προάγοντας πάντα τη διαπολιτισμικότητα. Οι επιμέρους υποδράσεις αφορούν σε:

1. ενδοσχολικές επιμορφώσεις εκπαιδευτικών που χωρίστηκαν ανά είδος σε εισαγωγικές και τακτικές,
2. γενικές επιμορφώσεις για τα Στελέχη της Εκπαίδευσης οι οποίοι ενεπλάκησαν στις Δράσεις του Προγράμματος, για τους Συνεργάτες από τις περιφέρειες και τα συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια, οι οποίες χωρίστηκαν ανά είδος σε εισαγωγικές και γενικές.
3. την εξ αποστάσεως επιμόρφωση, η οποία υποστηρίζεται τεχνικά και λειτουργικά και αφορά στην ηλεκτρονική διάθεση του εκπαιδευτικού υλικού καθώς και στην οργάνωση των ηλεκτρονικών μαθημάτων.

ΔΡΑΣΗ 5

Παροχή Ψυχοκοινωνικής Στήριξης, με στόχο τη συνεργασία σχολικών ψυχολόγων και μελών της σχολικής κοινότητας, για την παροχή μαθησιακής και ψυχοκοινωνικής στήριξης των μαθητών αλλά και των γονέων ρομά καθώς και επιμορφωτική υποστήριξη των εκπαιδευτικών των σχολείων για την βελτίωση της λειτουργικότητας της επικοινωνίας, την κατανόηση και έκφραση των συναισθημάτων, αλλά και την κατανόηση και αξιοποίηση της διαφορετικότητας και της μαθησιακής εκτίμησης και υποστήριξης.

ΔΡΑΣΗ 6

Σύνδεση σχολείου, οικογένειας και τοπικής κοινωνίας, με στόχο την άμεση επικοινωνία και συνεργασία με σχολικές μονάδες, όπου φοιτούν Ρομά, με τις οικογένειές τους και τους φορείς της τοπικής κοινωνίας. Οι επιμέρους υποδράσεις του προγράμματος αφορούν:

• στη δημιουργία σχολών γονέων,
• στην απογραφήτου πληθυσμού για να γνωρίσουμε τελικώς πόσα είναι τα παιδιά σχολικής ηλικίας, δεδομένου ότι οι Δήμοι δεν διαθέτουν στοιχεία για τον κάθε καταυλισμό και ορισμένοι μάλιστα δεν αναγνωρίζουν ότι στο Δήμο τους κατοικούν Ρομά αλλά και
• στην καταγραφή του πληθυσμού Ρομά από τους συνεργάτες του Προγράμματος.

ΔΡΑΣΗ 7

Δικτύωση σχολείων, με την αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας για την καταγραφή απαιτήσεων δράσης δικτύωση σχολείων, το σχεδιασμός και ανάπτυξη Ιστοτόπου για την παρουσίαση των στοιχείων εφαρμογής του προγράμματος, τη δημιουργία διαδραστικού χάρτη για την παρουσίαση των οικισμών – καταυλισμών Ρομά τους οποίους παρεμβαίνει το έργο, το σχεδιασμό και την παραμετροποίηση εργαλείων κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter, youtubechannel) για την ενδυνάμωση της επικοινωνίας και της συνεργασίας, την ανάρτηση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού και ενημέρωση για δράσεις και γεγονότα που αφορούν το έργο και την αποτύπωση στοιχείων που αφορούν:

• το δίκτυο συνεργατών,
• στοιχεία για κάθε σχολείο που συμμετέχει στο έργο,
• στοιχεία για του καταυλισμούς που παρεμβαίνει το έργο.

ΔΡΑΣΗ 8

Δημοσιότητα του Έργου, για τη διάχυση των αποτελεσμάτων του συνόλου των δράσεων του Έργου στην ευρύτερη κοινωνία με βασικό σκοπό την πληρέστερη δυνατή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου και της κοινής γνώμης γενικότερα, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, για τους σκοπούς, τις κατευθύνσεις, τις προτεραιότητες και τις δράσεις του προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά», μέσω ενός επιλεγμένου φάσματος επικοινωνιακών ενεργειών και μέσων προβολής. Επομένως δημιουργείται ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο σύστημα με προγραμματισμένες ενέργειες και δράσεις, με χρήση όλων των ενδεδειγμένων μέσων και μεθόδων, με στόχο τη δημιουργία συναίνεσης από το σύνολο της κοινής γνώμης και τους πολίτες γενικότερα, σ' ένα πολύ «λεπτό» και άκρως σημαντικό θέμα.

ΔΡΑΣΗ 9

Αξιολόγηση της Πράξης, με τα αναμενόμενα αποτελέσματα από την εσωτερική αξιολόγηση να περιλαμβάνουν όσο το δυνατόν πιο αναλυτικά και διευκρινιστικά την αποτύπωση της πλήρους εικόνας των εκπαιδευτικών αναγκών (μαθητών και εκπαιδευτικών) αλλά και την καταγραφή των μεθόδων παρέμβασης στις οικογένειες των Ρομά ώστε να επιτευχθεί, στο καλύτερο δυνατό επίπεδο, η προσέλευση των παιδιών Ρομά στο σχολείο και σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Στόχος είναι τέλος, από τις ενδιάμεσες αξιολογήσεις και φυσικά από την τελική αξιολόγηση να προκύπτουν, εκείνα τα διαρθρωτικά μέτρα, που θα λάβει το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.